(♣) Razlike od ICAO skraćenica (ICAO Doc 8400).
† U radio-telefoniji skraćenice i izrazi se prenose kao cele reči.
‡ U radio-telefoniji skraćenice i izrazi se prenose pojedinačnim slovima u nefonetskom obliku.
* Signal se takođe može koristiti u komunikaciji sa stanicama mornaričkih mobilnih službi.
# Signal za upotrebu samo u teleprinterskom radu.
(♣) Differences from ICAO Abbreviations (ICAO Doc 8400).
† When radiotelephony is used, the abbreviations and terms are transmitted as spoken words.
‡ When radiotelephony is used, the abbreviations and terms are transmitted using the individual letters in non-phonetic form.
* Signal is also available for use in communicating with stations of the maritime mobile service.
# Signal for use in the teletypewriter service only.
| A - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| A | Boja ćilibara Amber |
| A | Tačka za povezivanje FRA i rute za dolaženje FRA Arrival Transition Point (♣) |
| A/A | Vazduh-vazduh Air-to-air |
| A/G | Vazduh prema zemlji Air-to-ground |
| AAA | (ili AAB, AAC, itd., po redu) Dopunjena meteorološka poruka (oznaka tipa poruke) (or AAB, AAC, etc., in sequence) Amended meteorological message (message type designator) |
| AAD | Odstupanje od dodeljene apsolutne visine Assigned altitude deviation |
| AAIM | Avionsko autonomno monitorisanje integriteta Aircraft autonomous integrity monitoring |
| AAL | Iznad nivoa aerodroma Above aerodrome level |
| AAR | Dopuna goriva vazduh-vazduh Air to air refuelling |
| ABI | Informacije o približavanju granici Advance boundary information |
| ABM | Bočno Abeam |
| ABN | Aerodromski far Aerodrome beacon |
| ABT | O, oko, okolo About |
| ABV | Iznad Above |
| AC | Altokumulus Altocumulus |
| ACARS | (izgovara se „AY-CARS“) Avionski komunikacioni sistem za adresiranje i izveštavanje (to be pronounced “AY-CARS”) Aircraft communication addressing and reporting system † |
| ACAS | Sistem za izbegavanje sudara u vazduhu Airborne collision avoidance system † |
| ACC | Centar oblasne kontrole letenja Area control centre or area control ‡ |
| ACCID | Obaveštenje o udesu vazduhoplova Notification of an aircraft accident |
| ACFT | Vazduhoplov Aircraft |
| ACK | Potvrditi Acknowledge |
| ACL | Lokacija provere visinomera Altimeter check location |
| ACN | Klasifikacioni broj vazduhoplova Aircraft classification number |
| ACP | Prijem (oznaka tipa poruke) Acceptance (message type designator) |
| ACPT | Prihvatiti ili prihvaćen Accept or accepted |
| ACR | Klasifikacioni broj vazduhoplova Aircraft classification rating (♣) |
| ACT | Aktivan ili aktiviran ili aktivnost Active or activated or activity |
| AD | Aerodrom Aerodrome |
| ADA | Savetodavna oblast Advisory area |
| ADC | Aerodromska karta Aerodrome chart |
| ADDN | Dopuna ili dopunski Addition or additional |
| ADF | Automatski radio-goniometar Automatic direction-finding equipment ‡ |
| ADIZ | (izgovara se „AY-DIZ“) Zona identifikacije za potrebe vazdušne odbrane (to be pronounced “AY-DIZ”) Air defence identification zone † |
| ADJ | Susedni Adjacent |
| ADO | Aerodromski biro (odrediti uslugu) Aerodrome office (specify service) |
| ADR | Savetodavna ruta Advisory route |
| ADS | Adresa (kada se koristi ova skraćenica kao zahtev za ponavljanje, znak pitanja (IMI) prethodi skraćenici, na primer IMI ADS) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) The address (when this abbreviation is used to request a repetition, the question mark (IMI) precedes the abbreviation, e.g. IMI ADS) (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| ADS-B | Automatski zavisni nadzor – predaja Automatic dependent surveillance – broadcast ‡ |
| ADS-C | Automatski zavisni nadzor – ugovor Automatic dependent surveillance – contract ‡ |
| ADSU | Jedinica za automatski zavisni nadzor Automatic dependent surveillance unit |
| ADVS | Savetodavna usluga Advisory service |
| ADZ | Obavestiti, javiti, savetovati Advise |
| AES | Zemaljska stanica na vazduhoplovu Aircraft earth station |
| AFIL | Plan leta popunjen u vazduhu Flight plan filed in the air |
| AFIS | Aerodromsko informisanje u letu Aerodrome flight information service |
| AFM | Da ili potvrditi ili potvrđivanje ili to je ispravno Yes or affirm or affirmative or that is correct |
| AFS | Fiksne vazduhoplovne veze Aeronautical fixed service |
| AFT | Posle ... (vreme ili mesto) After ... (time or place) |
| AFTN | Vazduhoplovna fiksna telekomunikaciona mreža Aeronautical fixed telecommunication network ‡ |
| AGA | Aerodromi, vazdušne rute i zemaljski uređaji Aerodromes, air routes and ground aids |
| AGL | Iznad nivoa zemlje Above ground level |
| AGN | Ponovo Again |
| AIC | Vazduhoplovni informativni cirkular Aeronautical information circular |
| AIDC | Razmena podataka između uređaja kontrole letenja Air traffic services interfacility data communications |
| AIM | Upravljanje vazduhoplovnim informacijama Aeronautical information management |
| AIM | Informativne ATFM poruke ATFM information message (♣) |
| AIP | Zbornik vazduhoplovnih informacija Aeronautical information publication |
| AIRAC | Regulisanje i kontrola vazduhoplovnih informacija Aeronautical information regulation and control |
| AIREP | Izveštaj iz vazduha Air-report † |
| AIRMET | Informacija koja se odnosi na vremenske (meteorološke) pojave na ruti koje mogu uticati na bezbednost letenja vazduhoplova na malim visinama Information concerning en-route weather phenomena which may affect the safety of low-level aircraft operations † |
| AIS | Usluge vazduhoplovnog informisanja Aeronautical information services |
| AKL | Aerodromska kontrola letenja (♣) |
| ALA | Površina za sletanje Alighting area |
| ALERFA | Faza uzbune Alert phase † |
| ALR | Uzbuna (oznaka tipa poruke) Alerting (message type designator) |
| ALRS | Uzbunjivanje Alerting service |
| ALS | Sistem prilaznog svetla Approach lighting system |
| ALT | Apsolutna visina Altitude |
| ALTN | Naizmeničan ili naizmenično (promene boje svetala) Alternate or alternating (light alternates in colour) |
| ALTN | Alternativan (aerodrom) Alternate (aerodrome) |
| AMA | Minimalna apsolutna visina oblasti Area minimum altitude |
| AMC | Vazduhoplovni meteorološki centar Aeronautical meteorological centre (♣) |
| AMC | Jedinica za upravljanje vazdušnim prostorom Airspace Management Cell (♣) |
| AMD | Izmeniti ili izmenjen (koristi se da označi dopunjenu/izmenjenu meteorološku poruku; oznaka tipa poruke) Amend or amended (used to indicate amended meteorological message; message type designator) |
| AMDT | Amandman (AIP amandman) Amendment (AIP amendment) |
| AMS | Vazduhoplovne mobilne usluge Aeronautical mobile service |
| AMSL | Iznad srednjeg morskog nivoa Above mean sea level |
| AMSS | Vazduhoplovna pokretna satelitska veza/usluga Aeronautical mobile satellite service |
| ANC | Vazduhoplovna karta – 1:500000 (sledi naziv/naslov) Aeronautical chart – 1:500000 (followed by name/title) |
| ANCS | Vazduhoplovna navigaciona karta – sitna razmera (sledi naziv/naslov i razmera) Aeronautical navigation chart – small scale (followed by name/title and scale) |
| ANM | Poruke o najavi ATFM mera ATFM notification message (♣) |
| ANS | Odgovor Answer |
| ANSP | Pružalac usluga u vazdušnoj plovidbi Aeronautical navigation service provider |
| AO | Operater vazduhoplova Aircraft operator |
| AOC | Uverenje za obavljanje javnog avio-transporta Air operator certificate (♣) |
| AOC | Karta aerodromskih prepreka (sledi tip i naziv/naslov) Aerodrome obstacle chart (followed by type and name/title) |
| AP | Vazduhoplovno pristanište Airport |
| APAPI | (izgovara se „AY-PAPI“) Skraćeni pokazivač putanje preciznog prilaženja (to be pronounced “AY-PAPI”) Abbreviated precision approach path indicator † |
| APCH | Prilaženje Approach |
| APDC | Karta parkiranja/pristajanja vazduhoplova (sledi naziv/naslov) Aircraft parking/docking chart (followed by name/title) |
| APN | Platforma Apron |
| APP | Služba prilazne kontrole ili prilazna kontrola ili usluge prilazne kontrole Approach control office or approach control or approach control service |
| APR | April April |
| APRX | Približan ili približno Approximate or approximately |
| APSG | Posle prolaska After passing |
| APU | Avionski pomoćni izvor napajanja Auxiliary power unit |
| APV | Postupak prilaženja sa vertikalnim vođenjem Approach procedure with vertical guidance |
| ARC | Karta oblasti Area chart |
| ARNG | Urediti, srediti Arrange |
| ARO | ATS prijavni biro Air traffic services reporting office |
| ARP | Aerodromska referentna tačka Aerodrome reference point |
| ARP | Izveštaj iz vazduha (oznaka tipa poruke) Air-report (message type designator) |
| ARQ | Automatska ispravka greške Automatic error correction |
| ARR | Dolazak (oznaka tipa poruke) Arrival (message type designator) |
| ARR | Doći ili dolazak Arrive or arrival |
| ARS | Specijalni izveštaj iz vazduha (oznaka tipa poruke) Special air-report (message type designator) |
| ARST | Zaustavljanje (navesti uređaj (ili njegov deo) za zaustavljanje vazduhoplova) Arresting (specify (part of) aircraft arresting equipment) |
| AS | Altostratus Altostratus |
| ASAP | Što je ranije moguće As soon as possible |
| ASC | Penjati do ili penjanje do Ascend to or ascending to |
| ASDA | Raspoloživa dužina za ubrzavanje i zaustavljanje Accelerate-stop distance available |
| ASE | Sistemska greška visinomera Altimetry system error |
| ASHTAM | Posebno izdanje NOTAM-a kojim se u određenom formatu obaveštava o promeni aktivnosti vulkana, vulkanskoj erupciji i/ili oblaku vulkanskog pepela od značaja za operacije vazduhoplova A special series NOTAM notifying by means of a specific format change in activity of a volcano, a volcanic eruption and/or volcanic ash cloud that is of significance to aircraft operations |
| ASPH | Asfalt Asphalt |
| AT | U (sledi trenutak početka prognozirane promene vremena) At (followed by time at which weather change is forecast to occur) |
| AT-VASIS | (izgovara se „AY-TEE-VASIS“) Skraćeni T pokazivač nagiba vizuelnog prilaženja (to be pronounced “AY-TEE-VASIS”) Abbreviated T visual approach slope indicator system † |
| ATA | Stvarno vreme dolaska Actual time of arrival ‡ |
| ATC | Kontrola letenja (opšte) Air traffic control (in general) ‡ |
| ATCC | Air traffic control centre (♣) |
| ATCSMAC | Karta minimalnih apsolutnih visina za ATC nadzor (sledi ime/naziv) Air traffic control surveillance minimum altitude chart (followed by name/title) |
| ATD | Stvarno vreme polaska Actual time of departure ‡ |
| ATFM | Upravljanje protokom vazdušnog saobraćaja Air traffic flow management |
| ATFCM | Upravljanje kapacitetom i protokom vazdušnog saobraćaja Air traffic flow and capacity management (♣) |
| ATIS | Automatsko emitovanje terminalnih informacija Automatic terminal information service † |
| ATM | Upravljanje vazdušnim saobraćajem Air traffic management |
| ATN | Vazduhoplovna telekomunikaciona mreža Aeronautical telecommunication network |
| ATP | U ... (vreme ili mesto) At ... (time or place) |
| ATS | Usluge u vazdušnom saobraćaju ili službe vazdušnog saobraćaja Air traffic services |
| ATSU | Air traffic services unit (♣) |
| ATTN | Pažnja Attention |
| ATZ | Aerodromska saobraćajna zona Aerodrome traffic zone |
| AUG | Avgust August |
| AUP | Plan korišćenja vazdušnog prostora Airspace Use Plan (♣) |
| AUTH | Ovlašćen ili ovlašćenje Authorized or authorization |
| AUTO | Automatski Automatic |
| AUW | Ukupna težina All up weight |
| AUX | Pomoćni Auxiliary |
| AVBL | Dostupan ili na raspolaganju Available or availability |
| AVG | Prosečan Average |
| AVGAS | Benzin za vazduhoplove Aviation gasoline † |
| AWOS | Automatski sistem za osmatranje vremena Automated Weather Observation System |
| AWTA | Obavestiti u koje vreme može Advise at what time able |
| AWY | Vazdušni put Airway |
| AZM | Azimut Azimuth |
| B - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| B | Plava Blue |
| BA | Kvalitet kočenja Braking action |
| BARO-VNAV | (izgovara se „BAA-RO-VEE-NAV“) Vertikalna navigacija po pritisku (to be pronounced “BAA-RO-VEE-NAV”) Barometric vertical navigation † |
| BASE | Baza oblaka Cloud base † |
| BCFG | Magla u bancima Fog patches |
| BCN | Svetlosni far (zemaljski) Beacon (aeronautical ground light) |
| BCST | Predaja Broadcast |
| BDRY | Granica Boundary |
| BECMG | Postati, postajati Becoming |
| BFR | Pre Before |
| BKN | Razbijena oblačnost Broken |
| BL | Visoka mećava (sledi DU = prašina, SA = pesak ili SN = sneg) Blowing (followed by DU = dust, SA = sand or SN = snow) |
| BLDG | Zgrada Building |
| BLO | Ispod oblaka Below clouds |
| BLW | Ispod ... Below ... |
| BOMB | Bombardovanje Bombing |
| BR | Sumaglica Mist |
| BRF | Skraćeno (koristi se da prikaže željenu ili zahtevanu vrstu prilaženja) Short (used to indicate the type of approach desired or required) |
| BRG | Smer Bearing |
| BRKG | Kočenje Braking |
| BRNAV | Osnovna prostorna navigacija Basic area navigation (♣) |
| BS | Komercijalna radio-stanica Commercial broadcasting station |
| BTL | Između slojeva Between layers |
| BTN | Između Between |
| BUFR | Binary universal form for the representation of meteorological data |
| C - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| C | Centar (prethodi mu brojna oznaka poletno-sletne staze da označi paralelnu poletno-sletnu stazu) Centre (preceded by runway designator number to identify a parallel runway) |
| C | Stepeni Celzijusa (Celzijusova skala) Degrees Celsius (Centigrade) |
| CA | Kurs na apsolutnu visinu Course to an altitude |
| CAA | Civilna vazduhoplovna vlast ili Civilna vazduhoplovna uprava Civil Aviation Authority or Civil Aviation Administration |
| CAT | Kategorija Category |
| CAT | Turbulencija u vedrom vremenu Clear air turbulence |
| CAVOK | (izgovara se „KAV-OH-KAY“) Vidljivost, oblačnost i sadašnje vreme bolji od propisanih vrednosti ili uslova (to be pronounced “KAV-OH-KAY”) Visibility, cloud and present weather better than prescribed values or conditions † |
| CB | (izgovara se „CEE BEE“) Kumulonimbus (to be pronounced “CEE BEE”) Cumulonimbus ‡ |
| CC | Cirokumulus Cirrocumulus |
| CCA | (ili CCB, CCC, itd., po redu) Ispravljena meteorološka poruka (oznaka tipa poruke) (or CCB, CCC, etc., in sequence) Corrected meteorological message (message type designator) |
| CCAMS | Centralizovani sistem za dodelu i upravljanje kodovima Centralised SSR Code Assignment and Management System (♣) |
| CCO | Operacije stalnog penjanja Continuous climb operations |
| CD | Kandela Candela |
| CDN | Koordinacija (oznaka tipa poruke) Coordination (message type designator) |
| CDO | Operacije stalnog poniranja Continuous descent operations |
| CDR | Uslovna ruta Conditional route |
| CF | Promeniti frekvenciju na ... Change frequency to ... |
| CF | Kurs ka fiksu Course to a fix |
| CFM | Potvrdite ili potvrđujem (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Confirm or I confirm (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| CGL | Svetla za vođenje pri postupku kruženja Circling guidance light(s) |
| CH | Kanal Channel |
| CH | Ovo je provera kontinuiteta predaje po kanalu radi upoređenja vašeg zapisa rednih brojeva poruka primljenih na kanalu (koristi se u AFS kao proceduralni signal) This is a channel-continuity-check of transmission to permit comparison of your record of channel-sequence numbers of messages received on the channel (to be used in AFS as a procedure signal) # |
| CHEM | Hemijski Chemical |
| CHG | Izmena (oznaka tipa poruke) Modification (message type designator) |
| CI | Cirus Cirrus |
| CIDIN | Zajednička ICAO mreža za razmenu podataka Common ICAO data interchange network † |
| CIV | Civilni Civil |
| CK | Provera Check |
| CKL | Centar kontrole letenja (♣) |
| CL | Osa Centre line |
| CLA | Prozirni led Clear type of ice formation |
| CLBR | Kalibraža Calibration |
| CLD | Oblak Cloud |
| CLG | Poziv Calling |
| CLIMB-OUT | Oblast za penjanje Climb-out area |
| CLR | Odobriti ili odobren do ... ili odobrenje; čišćenje Clear(s) or cleared to ... or clearance |
| CLRD | Poletno-sletna staza(e) očišćena(e) (koristi se u METAR/SPECI) Runway(s) cleared (used in METAR/SPECI) |
| CLSD | Zatvoriti ili zatvoren ili zatvaranje Close or closed or closing |
| CM | Centimetar Centimetre |
| CMB | Penjati do ili penjanje do Climb to or climbing to |
| CMPL | Završetak ili završen ili završiti Completion or completed or complete |
| CMS | Sertifikati za člana posade Crew member certificates (♣) |
| CNL | Poništiti ili poništen Cancel or cancelled |
| CNL | Poništenje plana leta
(oznaka tipa poruke) Flight plan cancellation (message type designator) |
| CNS | Veze, navigacija i nadzor Communications, navigation and surveillance |
| COM | Veze Communications |
| CONC | Beton Concrete |
| COND | Uslov, stanje Condition |
| CONS | Neprekidan Continuous |
| CONST | Izgradnja ili izgrađen Construction or constructed |
| CONT | Nastaviti ili nastavljen Continue(s) or continued |
| COOR | Koordinirati ili koordinacija Coordinate or coordination |
| COORD | Koordinate Coordinates |
| COP | Tačka promene NAV sredstva Change-over point |
| COR | Ispravan ili ispravka ili ispravljen (koristi se da označi ispravljenu meteorološku poruku; oznaka tipa poruke) Correct or correction or corrected (used to indicate corrected meteorological message; message type designator) |
| COT | Na obali At the coast |
| COV | Pokriti ili pokriven ili koji pokriva Cover or covered or covering |
| CPDLC | Kontrolor-pilot komunikacija preko linka za prenos podataka Controller-pilot data link communications ‡ |
| CPL | Tekući plan leta (oznaka tipa poruke) Current flight plan (message type designator) |
| CRC | Ciklična provera redundancije Cyclic redundancy check |
| CRCO | Centralni biro za naplatu rutnih naknada Central route charges office (♣) |
| CRM | Model rizika od sudara Collision risk model |
| CRP | Tačka obaveznog javljanja Compulsory reporting point |
| CRZ | Krstarenje Cruise |
| CS | Pozivni znak Call sign |
| CS | Cirostratus Cirrostratus |
| CTA | Kontrolisana oblast Control area |
| CTAM | Penjati do i zadržati (visinu) Climb to and maintain |
| CTC | Kontakt ili stupiti u vezu Contact |
| CTL | Kontrola Control |
| CTN | Upozorenje Caution |
| CTOT | Proračunato vreme poletanja Calculated take-off time (♣) |
| CTR | Kontrolisana zona Control zone |
| CU | Kumulus Cumulus |
| CUF | U obliku kumulusa Cumuliform |
| CUST | Carina Customs |
| CVFR | Pravila kontrolisanog vizuelnog letenja Controlled visual flight rules (♣) |
| CVR | Uređaj za snimanje glasa u pilotskoj kabini Cockpit voice recorder |
| CW | Neprekidni talas Continuous wave |
| CWY | Pretpolje Clearway |
| D - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| D | DME rastojanje DME distance (♣) |
| D | Opada (tendencija RVR u prethodnih 10 minuta) Downward (tendency in RVR during previous 10 minutes) |
| D | Opasna zona (sledi oznaka) Danger area (followed by identification) |
| D | Tačka za povezivanje FRA i rute za odlaženje FRA Departure Transition Point (♣) |
| D-ATIS | (izgovara se „DEE-ATIS“) Automatsko informisanje u završnoj kontrolisanoj oblasti prenosom podataka (to be pronounced “DEE-ATIS”) Data link automatic terminal information service † |
| D-VOLMET | VOLMET prenos podataka Data link VOLMET |
| DA | Apsolutna visina odluke Decision altitude |
| DAIC | Koordinator za postupak odleđivanja i zaštite od zaleđivanja De/Anti-Icing Coordinator (♣) |
| DCD | Dvokanalna dupleks veza Double channel duplex |
| DCKG | Pristajanje Docking |
| DCP | Tačka promene datuma Datum crossing point |
| DCPC | Direktne komunikacije kontrolor-pilot Direct controller-pilot communications |
| DCS | Dvokanalna simpleks veza Double channel simplex |
| DCT | Direktno (u odnosu na odobrenja iz plana leta i vrstu prilaženja) Direct (in relation to flight plan clearances and type of approach) |
| DE | Od (koristi se da prethodi pozivnom znaku pozivne stanice) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) From (used to precede the call sign of the calling station) (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| DEC | Decembar December |
| DEG | Stepeni Degrees |
| DEP | Otići ili odlazak Depart or departure |
| DEP | Odlazak (oznaka tipa poruke) Departure (message type designator) |
| DEPO | Izbacivanje Deposition |
| DER | Kraj poletno-sletne staze pri odlasku Departure end of the runway |
| DES | Ponirati do ili poniranje do Descend to or descending to |
| DEST | Odredište Destination |
| DETRESFA | Faza nesreće Distress phase † |
| DEV | Odstupanje ili onaj koji odstupa Deviation or deviating |
| DF | Radio-goniometrisanje Direction finding |
| DFDR | Digitalni uređaj za snimanje podataka leta Digital flight data recorder |
| DFTI | Odstojanja od indikatora tačke dodira Distance from touchdown indicator |
| DH | Relativna visina odluke Decision height |
| DIF | Difuzan Diffuse |
| DIST | Rastojanje Distance |
| DIV | Skretanje ili ono što skreće Divert or diverting |
| DLA | Kašnjenje ili ono što kasni Delay or delayed |
| DLA | Kašnjenje (oznaka tipa poruke) Delay (message type designator) |
| DLIC | Sposobnost pokretanja prenosa podataka Data link initiation capability |
| DLY | Svaki dan Daily |
| DME | Uređaj za merenje odstojanja Distance measuring equipment ‡ |
| DNG | Opasnost ili opasan Danger or dangerous |
| DOF | Datum leta Date of flight |
| DOM | Domaći Domestic |
| DP | Temperatura tačke rose Dew point temperature |
| DPT | Dubina Depth |
| DR | Računska navigacija Dead reckoning |
| DR | Niska mećava (sledi DU = prašina, SA = pesak ili SN = sneg) Low drifting (followed by DU = dust, SA = sand or SN = snow) |
| DRG | Za vreme During |
| DS | Prašinska oluja Duststorm |
| DSB | Oba bočna opsega Double sideband |
| DTAM | Ponirati do i zadržati (visinu) Descend to and maintain |
| DTG | Datumsko-vremenska grupa Date-time group |
| DTHR | Izmešten prag poletno-sletne staze Displaced runway threshold |
| DTM | Digitalni model terena Digital Terrain Model (♣) |
| DTRT | Pogoršati ili pogoršanje Deteriorate or deteriorating |
| DTW | Dupli tandem točkova Dual tandem wheels |
| DU | Prašina Dust |
| DUC | Gusti oblaci na visini Dense upper cloud |
| DUPE | Ovo je duplikat poruke (koristi se u AFS kao proceduralni signal) This is a duplicate message (to be used in AFS as a procedure signal) # |
| DUR | Trajanje Duration |
| DVOR | Dopler VOR Doppler VOR |
| DW | Dupli točkovi stajnog trapa Dual wheels |
| DZ | Rosulja Drizzle |
| E - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| E | Istok ili istočna geografska dužina East or eastern longitude |
| E | Tačka ulaska u FRA u horizontalnoj ravni FRA Entry Point (♣) |
| EASA | Evropska agencija za bezbednost vazdušnog saobraćaja European Aviation Safety Agency (♣) |
| EAT | Očekivano vreme prilaženja Expected approach time |
| EATCHIP | Evropski program za harmonizaciju i integraciju kontrole letenja European ATC Harmonization and Integration Programme (♣) |
| EB | Na istok Eastbound |
| ECAC | Evropska konferencija civilnog vazduhoplovstva European Civil Aviation Conference (♣) |
| EDA | Oblast diferenciranja nadmorske visine Elevation differential area |
| EDTO | Operacije sa produženim vremenom skretanja Extended diversion time operations |
| EEE | Greška (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Error (to be used in AFS as a procedure signal) # |
| EET | Predviđeno trajanje leta Estimated elapsed time |
| EFC | Očekuj dalje odobrenje Expect further clearance |
| EFIS | (izgovara se „EE-FIS“)
Elektronski instrumentalni sistem za letenje (to be pronounced “EE-FIS”) Electronic flight instrument system † |
| EGNOS | (izgovara se „EGG-NOS“) Geostacionarna navigaciona služba koja pokriva Evropu (to be pronounced “EGG-NOS”) European geostationary navigation overlay service † |
| EHF | Ekstremno visoka frekvencija [30000 do 300000 MHZ] Extremely high frequency [30000 to 300000 MHZ] |
| ELBA | Far za lociranje vazduhoplova u opasnosti Emmergency location beacon-aircraft † |
| ELEV | Nadmorska visina Elevation |
| ELR | Ekstra veliki domet Extra long range |
| ELT | Predajnik za otkrivanje pozicije u slučaju nužde Emergency locator transmitter |
| EM | Predaja Emission |
| EMBD | Maskiran u sloju (da označi kumulonimbus koji je maskiran u slojevima drugih oblaka) Embedded in a layer (to indicate cumulonimbus embedded in layers of other clouds) |
| EMERG | Opasnost Emergency |
| END | Dalji deo poletno-sletne staze (odnosi se na RVR) Stop-end (related to RVR) |
| ENE | Istok-severoistok East-north-east |
| ENG | Motor Engine |
| ENR | Rutni ili na ruti ili vazdušni prostor En-route |
| ENRC | Rutna karta (sledi naziv/naslov) Enroute chart (followed by name/title) |
| EOBT | Predviđeno vreme početka voženja Estimated off-block time |
| EQPT | Oprema Equipment |
| ESE | Istok-jugoistok East-south-east |
| EST | Predvideti ili predviđen ili predviđanje (oznaka tipa poruke) Estimate or estimated or estimation (message type designator) |
| ETA | Predviđeno vreme dolaska ili predviđen dolazak Estimated time of arrival or estimating arrival *‡ |
| ETD | Predviđeno vreme odlaska ili predviđen odlazak Estimated time of departure or estimating departure ‡ |
| ETO | Predviđeno vreme iznad značajne tačke Estimated time over significant point |
| EUR RODEX | European regional OPMET data exchange |
| EUROCONTROL | Evropska organizacija za bezbednost vazdušne plovidbe European Organization for the Safety of Air Navigation (♣) |
| EV | Svaki Every |
| EVS | Unapređeni sistem prikaza Enhanced vision system |
| EXC | Osim Except |
| EXER | Vežbe ili vežbanje ili vežbati Exercises or exercising or to exercise |
| EXP | Očekivati ili očekivan ili očekivanje Expect or expected or expecting |
| EXTD | Proširiti ili proširenje ili prošireno Extend or extending or extended |
| F - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| F | Utvrđen, stalan Fixed |
| FA | Kurs od fiksa na apsolutnu visinu Course from a fix to an altitude |
| FAC | Sredstva Facilities |
| FAF | Sredstvo (fiks) za završno prilaženje Final approach fix |
| FAL | Olakšice u međunarodnom vazdušnom saobraćaju Facilitation of international air transport |
| FAP | Tačka za završno prilaženje Final approach point |
| FAS | Završno prilaženje Final approach segment |
| FATO | Zona završnog prilaza i poletanja Final approach and take-off area |
| FAX | Faksimilna predaja Facsimile transmission |
| FBL | Slab (koristi se da ukaže na intenzitet vremenske pojave, ili smetnje u izveštajima, npr. FBL RA = slaba kiša) Light (used to indicate the intensity of weather phenomena, interference or static reports, e.g. FBL RA = light rain) |
| FBZ | Zaštitni sloj za planiranje letenja Flight Plan Buffer Zone (♣) |
| FC | Levkast oblak (tornado ili vodena pijavica) Funnel cloud (tornado or water spout) |
| FCST | Prognoza vremena Forecast |
| FCT | Koeficijent trenja Friction coefficient |
| FDPS | Sistem za obradu podataka leta Flight data processing system |
| FDR | Uređaj za snimanje podataka leta Flight data recorder (♣) |
| FEB | Februar February |
| FEW | Mala oblačnost Few |
| FG | Magla Fog |
| FIC | Centar za informisanje vazduhoplova u letu Flight information centre |
| FIR | Oblast informisanja u letu Flight information region ‡ |
| FIS | Usluga informisanja u letu Flight information service |
| FISA | Automatizovano informisanje u letu Automated flight information service |
| FL | Nivo leta Flight level |
| FLD | Polje Field |
| FLG | Bljeskanje Flashing |
| FLOS | Šema orijentacije nivoa leta Flight Level Orientation Scheme (♣) |
| FLR | Rakete Flares |
| FLT | Let Flight |
| FLTCK | Provera u letu Flight check |
| FLUC | Promenljivo ili promenljivost ili promenljiv Fluctuating or fluctuation or fluctuated |
| FLW | Slediti ili sledeći Follow(s) or following |
| FLY | Leteti ili letenje Fly or flying |
| FM | Od, iz From |
| FM | Kurs od fiksa do manuelnog završnog prilaženja (koristi se u navigaciji za kodovanje baze podataka) Course from a fix to manual termination (used in navigation database coding) |
| FM | Od (sledi čas početka prognozirane promene vremena) From (followed by time weather change is forecast to begin) |
| FMC | Računar za upravljanje letom Flight management computer |
| FMP | Mesto za upravljanje protokom Flow management position (♣) |
| FMS | Sistem upravljanja letom Flight management system ‡ |
| FMU | Jedinica za upravljanje protokom Flow management unit |
| FNA | Završni prilaz Final approach |
| FPAP | Tačka poravnanja putanje leta Flight path alignment point |
| FPL | Plan leta Flight plan |
| FPM | Stope u minuti Feet per minute |
| FPR | Ruta iz plana leta Flight plan route |
| FR | Preostalo gorivo Fuel remaining |
| FRA | Prostor slobodnog planiranja ruta Free Route Airspace (♣) |
| FREQ | Frekvencija Frequency |
| FRI | Petak Friday |
| FRNG | Gađanje Firing |
| FRONT | Front (odnosi se na vreme) Front (relating to weather) † |
| FROST | Mraz (koristi se u aerodromskim upozorenjima) Frost (used in aerodrome warnings) † |
| FRQ | Učestao Frequent |
| FSL | Sletanje sa potpunim zaustavljanjem Full stop landing |
| FSS | Stanica za informisanje vazduhoplova u letu Flight service station |
| FST | Prvi First |
| FT | Stope (jedinica mere) Feet (dimensional unit) |
| FTE | Greška pilotiranja Flight technical error |
| FTP | Fiktivna tačka praga Fictitious threshold point |
| FTT | Tolerancija pilotiranja Flight technical tolerance |
| FU | Dim Smoke |
| FUA | Fleksibilno korišćenje vazdušnog prostora Flexible Use of Airspace (♣) |
| FZ | Zamrzavanje (mržnjenje, leđenje) Freezing |
| FZDZ | Rosulja koja se ledi Freezing drizzle |
| FZFG | Magla koja se ledi Freezing fog |
| FZRA | Kiša koja se ledi Freezing rain |
| G - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| G | Zelena Green |
| G | Odstupanja od srednje brzine vetra (udari) (slede cifre u METAR/SPECI i TAF) Variations from the mean wind speed (gusts) (followed by figures in METAR/SPECI and TAF) |
| G/A | Zemlja prema vazduhu Ground-to-air |
| G/A/G | Zemlja prema vazduhu i vazduh prema zemlji Ground-to-air and air-to-ground |
| GA | Nastavite, nastavite slanje (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Go ahead, resume sending (to be used in AFS as a procedure signal) |
| GA | Opšta avijacija General aviation |
| GAGAN | GPS and geostationary earth orbit augmented navigation † |
| GAIN | Dobitak vazdušne brzine Airspeed or headwind gain |
| GAMET | Prognoza za oblast za letove na malim visinama Area forecast for low-level flights |
| GARP | Referentna tačka azimuta GBAS-a GBAS azimuth reference point |
| GAT | Opšti vazdušni saobraćaj General air traffic (♣) |
| GBAS | (izgovara se „GEE-BAS“) Zemaljski sistem za poboljšanje signala (to be pronounced “GEE-BAS”) Ground-based augmentation system † |
| GCA | Zemaljski sistem za kontrolu prilaženja ili prilaženje kontrolisano sa zemlje Ground controlled approach system or ground controlled approach ‡ |
| GEN | Opšte General |
| GEO | Geografski ili pravi Geographic or true |
| GES | Zemaljska stanica Ground earth station |
| GLD | Jedrilica Glider |
| GLONASS | (izgovara se „GLO-NAS“) Globalni orbitalni navigacioni satelitski sistem (to be pronounced “GLO-NAS”) Global orbiting navigation satellite system † |
| GLS | GBAS sistem za sletanje GBAS landing system ‡ |
| GMC | Karta kretanja na zemlji (sledi naziv/naslov) Ground movement chart (followed by name/title) |
| GND | Zemlja Ground |
| GNDCK | Provera na zemlji Ground check |
| GNSS | Globalni navigacioni satelitski sistem Global navigation satellite system ‡ |
| GOV | Vlada Government |
| GP | Putanja poniranja (ili uređaj iz sistema ILS) Glide path |
| GPA | Ugao putanje poniranja Glide path angle |
| GPIP | Tačka presecanja putanje poniranja Glide path intercept point |
| GPS | Sistem globalnog pozicioniranja Global positioning system ‡ |
| GPU | Zemaljski izvor napajanja Ground power unit |
| GPWS | Sistem za upozorenje na blizinu tla Ground proximity warning system ‡ |
| GR | Grad Hail |
| GRAS | (izgovara se „GRASS“) Zemaljski regionalni sistem za poboljšanje signala (to be pronounced “GRASS”) Ground-based regional augmentation system † |
| GRASS | Travnata sletna površina Grass landing area |
| GRIB | Obrađeni meteorološki podaci u obliku vrednosti u tačkama mreže, izrađeni u binarnom obliku (vazduhoplovni meteorološki kod) Processed meteorological data in the form of grid point values expressed in binary form (aeronautical meteorological code) |
| GRN | Zeleno Green (♣) |
| GRVL | Šljunak Gravel |
| GS | Brzina u odnosu na zemlju Ground speed |
| GS | Sitan grad (sugradica) i/ili krupa Small hail and/or snow pellets |
| GUND | Undulacija geoida Geoid undulation |
| H - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| H | Oblast visokog pritiska ili centar visokog pritiska High pressure area or the centre of high pressure |
| H | Značajna visina talasa (slede cifre u METAR/SPECI) Significant wave height (followed by figures in METAR/SPECI) |
| H24 | Danonoćna služba Continuous day and night service |
| HA | Čekanje/snižavanje na apsolutnu visinu Holding/racetrack to an altitude |
| HAPI | Pokazivač putanje prilaženja za helikoptere Helicopter approach path indicator |
| HBN | Far opasnosti Hazard beacon |
| HCH | Heliport crossing height |
| HDF | Visoko frekventni radio-goniometar High frequency direction-finding station |
| HDG | Kurs Heading |
| HEL | Helikopter Helicopter |
| HF | Čekanje/snižavanje ka fiksu Holding/racetrack to a fix |
| HF | Visoka frekvencija [3000 do 30000 KHZ] High frequency [3000 to 30000 KHZ] ‡ |
| HGR | Hangar (♣) |
| HGT | Relativna visina ili relativna visina iznad Height or height above |
| HJ | Od izlaza do zalaza Sunca Sunrise to sunset |
| HLDG | Čekanje Holding |
| HLP | Helidrom Heliport |
| HLS | Mesto za sletanje helikoptera Helicopter landing site |
| HM | Čekanje/snižavanje do manuelnog završnog prilaženja Holding/racetrack to a manual termination |
| HN | Od zalaza do izlaza Sunca Sunset to sunrise |
| HO | Služba na raspolaganju u skladu sa operativnim zahtevima Service available to meet operational requirements |
| HOL | Praznik Holiday |
| HOSP | Sanitetski vazduhoplov Hospital aircraft |
| HPA | Hektopaskal Hectopascal |
| HR | Časovi Hours |
| HRP | Referentna tačka helidroma Heliport reference point |
| HS | Služba na raspolaganju u toku utvrđenog radnog vremena Service available during hours of scheduled operations |
| HUD | Head-up display |
| HUM | Humanitarni Humanitarian |
| HURCN | Uragan Hurricane |
| HVDF | Radio-goniometri visoke i vrlo visoke frekvencije (na istoj lokaciji) High and very high frequency direction-finding stations (at the same location) |
| HVY | Težak Heavy |
| HVY | Jak (koristi se da ukaže na intenzitet vremenske pojave, npr. HVY RA = jaka kiša) Heavy (used to indicate the intensity of weather phenomena, e.g. HVY RA = heavy rain) |
| HX | Bez određenog radnog vremena No specific working hours |
| HYR | Viši Higher |
| HZ | Zamućenost Haze |
| HZ | Herc (ciklusa u sekundi) Hertz (cycle per second) |
| I - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| I | Tačka dozvoljena za planiranje letova u FRA FRA Intermediate Point (♣) |
| IAC | Karta za instrumentalno prilaženje (sledi naziv/naslov) Instrument approach chart (followed by name/title) |
| IAF | Fiks početnog prilaženja Initial approach fix |
| IAO | U i izvan oblaka In and out of clouds |
| IAP | Procedura instrumentalnog prilaženja Instrument approach procedure |
| IAR | Ukrštanje vazdušnih puteva Intersection of air routes |
| IAS | Indicirana vazdušna brzina Indicated airspeed |
| IBN | Identifikacioni far Identification beacon |
| IBRD | International Beacon Registration Database (♣) |
| ICAO | Međunarodna organizacija civilnog vazduhoplovstva International Civil Aviation Organization |
| ICE | Zaleđivanje Icing |
| ID | Identifikator ili identifikovati Identifier or identify |
| IDENT | Identifikacija Identification † |
| IF | Fiks međuprilaženja Intermediate approach fix |
| IFF | Identifikacija prijatelj/neprijatelj Identification friend/foe |
| IFPS | Integrisani sistem za početnu obradu plana leta Integrated initial flight plan processing system (♣) |
| IFPZ | Oblast integrisanog sistema za početnu obradu plana leta Integrated initial flight plan processing system zone (♣) |
| IFR | Pravila instrumentalnog letenja Instrument flight rules ‡ |
| IGA | Međunarodna opšta avijacija International general aviation |
| ILS | Sistem za instrumentalno sletanje Instrument landing system ‡ |
| IM | Unutrašnji marker Inner marker |
| IMC | Instrumentalni meteorološki uslovi Instrument meteorological conditions ‡ |
| IMG | Pasoška kontrola Immigration |
| IMI | Oznaka upita (znak pitanja) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Interrogation sign (question mark) (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| IMPR | Poboljšati ili poboljšanje Improve or improving |
| IMT | Sad ili odmah Immediate or immediately |
| INA | Početno prilaženje Initial approach |
| INBD | Dolet Inbound |
| INC | U oblaku In cloud |
| INCERFA | Faza neizvesnosti Uncertainty phase † |
| INCORP | Uključen(o) Incorporated |
| INFO | Informacije Information † |
| INOP | Neispravan Inoperative |
| INP | Ukoliko nije moguće If not possible |
| INPR | U toku In progress |
| INS | Inercijalni navigacioni sistem Inertial navigation system |
| INSTL | Instalirati ili instaliran ili instalacije Install or installed or installation |
| INSTR | Instrumentalno Instrument |
| INT | Ukrštanje Intersection |
| INTL | Međunarodni International |
| INTRG | Uređaj koji emituje upite Interrogator |
| INTRP | Prekidati ili prekid ili prekinut Interrupt or interruption or interrupted |
| INTSF | Pojačati ili pojačavanje Intensify or intensifying |
| INTST | Intenzitet, jačina Intensity |
| IR | Led na poletno-sletnoj stazi Ice on runway |
| IRS | Inercijalni referentni sistem Inertial reference system |
| ISA | Međunarodna standardna atmosfera International standard atmosphere |
| ISB | Nezavisan bočni opseg Independent sideband |
| ISOL | Izolovan Isolated |
| J - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| JAN | Januar January |
| JTST | Mlazna struja Jet stream |
| JUL | Jul July |
| JUN | Jun June |
| K - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| KFOR | Međunarodne bezbednosne snage International security force (♣) |
| KG | Kilogrami Kilograms |
| KHZ | Kiloherc Kilohertz |
| KIAS | Čvorova indicirane vazdušne brzine Knots indicated airspeed |
| KM | Kilometri Kilometres |
| KMH | Kilometri na čas Kilometres per hour |
| KPA | Kilopaskal Kilopascal |
| KT | Čvorovi Knots |
| KW | Kilovati Kilowatts |
| L - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| L | Leva (prethodi mu brojna oznaka poletno-sletne staze da označi paralelnu poletno-sletnu stazu) Left (preceded by runway designator number to identify a parallel runway) |
| L | Litar Litre |
| L | Lokator (vidi LM, LO) Locator (see LM, LO) |
| L | Oblast niskog pritiska ili centar niskog pritiska Low pressure area or the centre of low pressure |
| LAL | Najniža raspoloživa visina za planiranje IFR letova (unutar SECSI FRA) Lowest Available Level (within SECSI FRA) (♣) |
| LAM | Logička potvrda (oznaka tipa poruke) Logical acknowledgement (message type designator) |
| LAN | Na kopnu Inland |
| LAT | Geografska širina Latitude |
| LCA | Lokalan ili lokalno ili lokacija ili lociran Local or locally or location or located |
| LCN | Oznaka nosivosti Load classification number (♣) |
| LDA | Raspoloživa dužina za sletanje Landing distance available |
| LDAH | Raspoloživa dužina za sletanje, helikopter Landing distance available, helicopter |
| LDG | Sletanje Landing |
| LDI | Pokazivač smera sletanja Landing direction indicator |
| LEN | Dužina Length |
| LF | Niska frekvencija [30 do 300 KHZ] Low frequency [30 to 300 KHZ] |
| LGT | Svetlo ili osvetljenje Light or lighting |
| LGTD | Osvetljen Lighted |
| LIH | Svetla visokog intenziteta Light intensity high |
| LIL | Svetla niskog intenziteta Light intensity low |
| LIM | Svetla srednjeg intenziteta Light intensity medium |
| LINE | Linija (koristi se u SIGMET) Line (used in SIGMET) |
| LM | Lokator, srednji Locator, middle |
| LMT | Srednje lokalno vreme Local mean time |
| LNAV | (izgovara se „EL-NAV“) Lateralna navigacija (to be pronounced “EL-NAV”) Lateral navigation † |
| LNG | Produženo (koristi se da prikaže željenu ili zahtevanu vrstu prilaženja) Long (used to indicate the type of approach desired or required) |
| LO | Lokator, spoljni Locator, outer |
| LOC | Lokalajzer Localizer |
| LONG | Geografska dužina Longitude |
| LORAN | LORAN (navigacioni sistem velikog dometa) LORAN (long range air navigation system) † |
| LOSS | Gubitak vazdušne brzine Airspeed or headwind loss |
| LPV | Localizer performance with vertical guidance |
| LR | Poslednja poruka koju sam primio bila je ... (koristi se u AFS kao proceduralni signal) The last message received by me was ... (to be used in AFS as a procedure signal) |
| LRG | Veliki domet Long range |
| LS | Poslednja poruka koju sam poslao bila je ... ili Poslednja poruka je bila ... (koristi se u AFS kao proceduralni signal) The last message sent by me was ... or Last message was ... (to be used in AFS as a procedure signal) |
| LTA | Donja kontrolisana oblast Lower control area |
| LTD | Ograničeno Limited |
| LTP | Tačka praga sletanja Landing threshold point |
| LV | Slab i promenljiv (odnosi se na vetar) Light and variable (relating to wind) |
| LVE | Otići ili odlazak Leave or leaving |
| LVL | Nivo Level |
| LVP | Postupci pri smanjenoj vidljivosti Low visibility procedures |
| LYR | Sloj ili slojevit Layer or layered |
| M - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| M | Mahov broj (slede cifre) Mach number (followed by figures) |
| M | Metri (sa ciframa ispred) Metres (preceded by figures) |
| M | Minimalna vrednost vidljivosti duž poletno-sletne staze (slede cifre u METAR/SPECI) Minimum value of runway visual range (followed by figures in METAR/SPECI) |
| MAA | Maksimalna dozvoljena apsolutna visina Maximum authorized altitude |
| MAG | Magnetski Magnetic |
| MAHF | Fiks čekanja u neuspelom prilaženju Missed approach holding fix |
| MAINT | Održavanje Maintenance |
| MAP | Vazduhoplovne mape i karte Aeronautical maps and charts |
| MAPT | Tačka početka neuspelog prilaženja Missed approach point |
| MAR | Na moru At sea |
| MAR | Mart March |
| MATF | Fiks zaokreta u neuspelom prilaženju Missed approach turning fix |
| MATZ | Vojna aerodromska saobraćajna zona Military aerodrome traffic zone |
| MAX | Maksimum Maximum |
| MAY | Maj May |
| MBST | Mikrobarst Microburst |
| MCA | Minimalna apsolutna visina prelaska Minimum crossing altitude |
| MCTR | Vojna kontrolisana zona Military control zone |
| MCW | Modulisani neprekidni talas Modulated continuous wave |
| MDA | Minimalna apsolutna visina snižavanja Minimum descent altitude |
| MDF | Radio-goniometar srednje frekvencije Medium frequency direction-finding station |
| MDH | Minimalna relativna visina snižavanja Minimum descent height |
| MEA | Minimalna rutna apsolutna visina Minimum en-route altitude |
| MEDEVAC | Let u svrhu medicinske evakuacije Medical evacuation flight |
| MEHT | Minimalna visina pilotovog oka iznad praga (za pokazivač nagiba vizuelnog prilaženja) Minimum eye height over threshold (for visual approach slope indicator systems) |
| MET | Meteorološki ili meteorologija Meteorological or meteorology † |
| MET REPORT | Lokalni redovni meteorološki izveštaj
(u skraćenom otvorenom tekstu) Local routine meteorological report (in abbreviated plain language) |
| METAR | Redovni meteorološki izveštaj za aerodrom (u meteorološkom kodu) Aerodrome routine meteorological report (in meteorological code) † |
| MF | Srednja frekvencija [300 do 3000 KHZ] Medium frequency [300 to 3000 KHZ] |
| MHA | Minimalna apsolutna visina čekanja Minimum holding altitude |
| MHDF | Radio-goniometar srednje i visoke frekvencije (na istoj lokaciji) Medium and high frequency direction-finding stations (at the same location) |
| MHVDF | Radio-goniometri srednje, visoke i vrlo visoke frekvencije (na istoj lokaciji) Medium, high and very high frequency direction-finding stations (at the same location) |
| MHZ | Megaherc Megahertz |
| MID | Srednja tačka (odnosi se na RVR) Mid-point (related to RVR) |
| MIFG | Plitka magla Shallow fog |
| MIL | Vojni Military |
| MIN | Minuti Minutes * |
| MIS | Nedostaje ... (identifikacija predaje) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Missing ... (transmission identification) (to be used in AFS as a procedure signal) |
| MKR | Marker radio-far Marker radio beacon |
| MLS | Mikrotalasni sistem za sletanje Microwave landing system ‡ |
| MM | Srednji marker Middle marker |
| MNM | Minimum Minimum |
| MNPS | Specifikacije minimalnih navigacionih performansi Minimum navigation performance specifications |
| MNT | Nadzor ili nadziranje ili nadziran Monitor or monitoring or monitored |
| MNTN | Održavati Maintain |
| MOA | Oblast vojnih aktivnosti Military operating area |
| MOC | Minimalno (zahtevano) nadvišavanje prepreka Minimum obstacle clearance (required) |
| MOCA | Minimalna apsolutna visina nadvišavanja prepreka Minimum obstacle clearance altitude |
| MOD | Umeren (koristi se da ukaže na intenzitet vremenske pojave ili smetnje u izveštajima, npr. MOD RA = umerena kiša) Moderate (used to indicate the intensity of weather phenomena, interference or static reports, e.g. MOD RA = moderate rain) |
| MON | Iznad planina Above mountains |
| MON | Ponedeljak Monday |
| MOPS | Standardi za minimalne operativne performanse Minimum operational performance standards † |
| MOV | Kretati ili kretanje ili pokret Move or moving or movement |
| MPS | Metara u sekundi Metres per second |
| MRA | Minimalna apsolutna visina prijema (radio-signala) Minimum reception altitude |
| MRCC | Koordinacioni centar traganja i spasavanja na moru Maritime Search and Rescue Coordination Centre (♣) |
| MRG | Srednji domet Medium range |
| MRP | Tačka javljanja ATS/MET ATS/MET reporting point |
| MS | Minus Minus |
| MSA | Minimalna sektorska apsolutna visina Minimum sector altitude |
| MSAS | (to be pronounced “EM-SAS”) Multifunctional transport satelite (MTSAT) satelite-based augmentation system † |
| MSAW | Upozorenje o minimalnoj bezbednoj apsolutnoj visini Minimum safe altitude warning |
| MSG | Poruka Message |
| MSL | Srednji nivo mora Mean sea level |
| MSR | Poruka ... (identifikacija predaje) je pogrešno upućena (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Message ... (transmission identification) has been misrouted (to be used in AFS as a procedure signal) # |
| MSSR | Monopulsni sekundarni nadzorni radar Monopulse secondary surveillance radar |
| MT | Planina Mountain |
| MTA | Zona za vojnu vežbu i obuku Military exercise and training area (♣) |
| MTOM | Maksimalna masa u poletanju Maximum take-off mass |
| MTOW | Maksimalna sertifikovana masa vazduhoplova na poletanju Maximum take-off weight |
| MTU | Metričke jedinice Metric units |
| MTW | Planinski talasi Mountain waves |
| MVDF | Radio-goniometri srednje i vrlo visoke frekvencije (na istoj lokaciji) Medium and very high frequency direction-finding stations (at the same location) |
| MWO | Biro za meteorološko bdenje Meteorological watch office |
| MX | Kombinovana vrsta formiranog leda (beo i proziran) Mixed type of ice formation (white and clear) |
| N - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| N | Bez značajne promene (za RVR u prethodnih 10 minuta) No distinct tendency (in RVR during previous 10 minutes) |
| N | Sever ili severna geografska širina North or northern latitude |
| NA | Nije odobreno Not authorized (♣) |
| NADP | Postupak smanjenja buke u odlasku Noise abatement departure procedure |
| NASC | Nacionalni centar AIS sistema National AIS system centre † |
| NAT | Severni Atlantik North Atlantic |
| NATO | Severno-atlantski savez North Atlantic Treaty Organization |
| NAV | Navigacija Navigation |
| NB | Na sever Northbound |
| NBFR | Ne pre Not before |
| NC | Bez promene No change |
| NCD | Nema registrovanih oblaka (koristi se u automatizovanom METAR/SPECI) No cloud detected (used in automated METAR/SPECI) |
| NDB | Neusmereni radio-far Non-directional radio beacon ‡ |
| NDV | Nisu dostupna odstupanja po pravcima (koristi se u automatizovanom METAR/SPECI) No directional variations available (used in automated METAR/SPECI) |
| NE | Severoistok North-east |
| NEB | Na severoistok North-eastbound |
| NEG | Ne ili negativan ili dozvola nije izdata ili
to nije ispravno No or negative or permission not granted or that is not correct |
| NGT | Noć Night |
| NIL | Ništa ili nemam šta da vam pošaljem None or I have nothing to send to you *† |
| NM | Nautičke milje Nautical miles |
| NML | Normalan Normal |
| NMOC | Network Manager Operations Centre (♣) |
| NN | Neimenovan No name, unnamed |
| NNE | Sever-severoistok North-north-east |
| NNW | Sever-severozapad North-north-west |
| NO | Ne (negativno) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) No (negative) (to be used in AFS as a procedure signal) |
| NOF | Međunarodni NOTAM biro International NOTAM Office |
| NONFUA | Ne podleže fleksibilnom korišćenju vazdušnog prostora Not subject to flexible use of airspace (♣) |
| NONSTD | Nestandardni Non-standard |
| NOSIG | Bez značajne promene (koristi se u prognozi tipa trend za sletanje) No significant change (used in trend-type landing forecasts) † |
| NOTAM | Poruka koja se distribuira putem telekomunikacionih sredstava, a koja sadrži informacije o uspostavljanju, stanju ili izmeni bilo kog vazduhoplovnog uređaja, službe, postupka ili opasnosti, čije je blagovremeno poznavanje značajno za osoblje koje učestvuje letačkim operacijama A notice distributed by means of telecommunication containing information concerning the establishment, condition or change in any aeronautical facility, service, procedure or hazard, the timely knowledge of which is essential to personnel concerned with flight operations † |
| NOTAMC | NOTAM kojim se poništava prethodno objavljeni NOTAM Cancelling NOTAM |
| NOTAMN | Novi NOTAM New NOTAM |
| NOTAMR | NOTAM kojim se menja prethodno objavljeni NOTAM Replacing NOTAM |
| NOV | Novembar November |
| NOZ | Zona normalnih operacija Normal operating zone ‡ |
| NPA | Neprecizno prilaženje Non precision approach |
| NPZ | Zona u kojoj nije dozvoljeno planiranje letova No Planning Zone (♣) |
| NR | Broj Number |
| NRH | Ne čuje se odgovor No reply heard |
| NS | Nimbostratus Nimbostratus |
| NSC | Nema značajnih oblaka Nil significant cloud |
| NSE | Greška navigacionog sistema Navigation system error |
| NSW | Nema značajnog vremena Nil significant weather |
| NTL | Nacionalni, domaći National |
| NTZ | Nepovrediva zona No transgression zone ‡ |
| NU | Ne može se koristiti Not usable (♣) |
| NW | Severozapad North-west |
| NWB | Na severozapad North-westbound |
| NXT | Sledeći Next |
| O - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| O/R | Na zahtev On request |
| OAC | Centar okeanske oblasne kontrole Oceanic area control centre |
| OAS | Površina za procenjivanje prepreka Obstacle assessment surface |
| OBS | Osmotriti ili osmotren ili osmatranje Observe or observed or observation |
| OBSC | Zamračiti ili nevidljiv (nejasan) ili zamračenje Obscure or obscured or obscuring |
| OBST | Prepreka Obstacle |
| OCA | Apsolutna visina nadvišavanja prepreka Obstacle clearance altitude |
| OCA | Okeanska kontrolisana oblast Oceanic control area |
| OCC | Migajuće (svetlo) Occulting (light) |
| OCH | Relativna visina nadvišavanja prepreka Obstacle clearance height |
| OCNL | Povremen ili povremeno Occasional or occasionally |
| OCS | Površina nadvišavanja prepreka Obstacle clearance surface |
| OCT | Oktobar October |
| OFZ | Zona bez prepreka Obstacle free zone |
| OGN | Poreklo (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Originate (to be used in AFS as a procedure signal) |
| OHD | Iznad Overhead |
| OIS | Površina za identifikaciju prepreka Obstacle identification surface |
| OK | Slažemo se ili To je ispravno (koristi se u AFS kao proceduralni signal) We agree or It is correct (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| OLDI | Razmena podataka na vezi On-line data interchange † |
| OM | Spoljni marker Outer marker |
| OPA | Neprozirna, bela vrsta formiranog leda Opaque, white type of ice formation |
| OPC | Naznačena kontrola je operativna kontrola The control indicated is operational control |
| OPMET | Operativne meteorološke informacije Operational meteorological (information) † |
| OPN | Otvoriti ili otvaranje ili otvoren Open or opening or opened |
| OPR | Operator ili operativan Operator or operate or operative or operating or operational |
| OPS | Operacije Operations † |
| ORD | Naredba Order |
| OSV | Pomorska (okeanska) stanica Ocean station vessel |
| OTP | Na vrhu On top |
| OTS | Organizovani sistem puteva (preko okeana) Organized track system |
| OUBD | Odlet Outbound |
| OVC | Potpuna oblačnost Overcast |
| P - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| P | Maksimalna vrednost brzne vetra ili vidljivosti duž poletno-sletne staze (slede cifre u METAR/SPECI i TAF) Maximum value of wind speed or runway visual range (followed by figures in METAR/SPECI and TAF) |
| P | Zabranjena zona (sledi oznaka) Prohibited area (followed by identification) |
| PA | Precizno prilaženje Precision approach |
| PALS | Sistem svetala preciznog prilaženja (navesti kategoriju) Precision approach lighting system (specify category) |
| PANS | Postupci za vazduhoplovnu navigaciju Procedures for air navigation services |
| PAPI | Pokazivač putanje preciznog prilaženja Precision approach path indicator † |
| PAR | Radar za precizni prilaz Precision approach radar ‡ |
| PARL | Paralelan Parallel |
| PATC | Karta terena za precizno prilaženje (sledi naziv/naslov) Precision approach terrain chart (followed by name/title) |
| PAX | Putnik (putnici) Passenger(s) |
| PBC | Komunikacija zasnovana na mogućnostima kontrole letenja Performance-based communication |
| PBN | Navigacija zasnovana na mogućnostima vazduhoplova Performance-based navigation |
| PBS | Nadzor zasnovan na mogućnostima kontrole letenja Performance-based surveillance |
| PCD | Nastaviti ili nastavak Proceed or proceeding |
| PCL | Svetlosno obeležavanje pod kontrolom pilota Pilot-controlled lighting |
| PCN | Klasifikacioni broj kolovozne konstrukcije Pavement classification number |
| PCR | Klasifikacioni broj kolovozne konstrukcije Pavement classification rating (♣) |
| PCT | Procenat Per cent |
| PDC | Pretpoletno odobrenje Pre-departure clearance ‡ |
| PDG | Gradijent određen postupkom Procedure design gradient |
| PER | Performansa Performance |
| PERM | Stalan Permanent |
| PIB | Pretpoletni informativni bilten Pre-flight information bulletin |
| PJE | Vežbe skakanja padobranom Parachute jumping exercise |
| PL | Ledena zrnca Ice pellets |
| PLA | Uvežbavanje niskog prilaženja Practice low approach |
| PLVL | Sadašnji nivo Present level |
| PN | Potrebna prethodna najava Prior notice required |
| PNR | Tačka sa koje nema povratka Point of no return |
| PO | Prašinski/peščani vihori Dust/sand whirls (dust devils) |
| POB | Osobe u vazduhoplovu Persons on board |
| POSS | Moguć Possible |
| PPI | Panoramski pokazivač Plan position indicator |
| PPR | Potrebno prethodno odobrenje Prior permission required |
| PPSN | Sadašnji položaj Present position |
| PRFG | Aerodrom delimično pokriven maglom Aerodrome partially covered by fog |
| PRI | Primarni Primary |
| PRKG | Parkiranje, parking, parkiralište Parking |
| PROB | Verovatnoća Probability † |
| PROC | Postupak, procedura Procedure |
| PROP | Propeler ili elisa Propeller |
| PROV | Privremen Provisional |
| PRP | Referentna tačka za tačku u prostoru Point-in-space reference point |
| PS | Plus Plus |
| PSG | Prolaženje Passing |
| PSN | Položaj Position |
| PSP | Perforirana čelična ploča Pierced steel plank |
| PSR | Primarni nadzorni radar Primary surveillance radar ‡ |
| PSYS | Sistem(i) pritiska Pressure system(s) |
| PTN | Proceduralni zaokret Procedure turn |
| PTS | Struktura polarnih puteva Polar track structure |
| PWR | Snaga Power |
| Q - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| QDL | Nameravate li da od mene tražite smeranje? ili Nameravam da tražim smeranje (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod) Do you intend to ask me for a series of bearings? or I intend to ask you for a series of bearings (to be used in radiotelegraphy as a Q Code) |
| QDM | Magnetski kurs (bez vetra) Magnetic heading (zero wind) ‡ |
| QDR | Magnetski smer Magnetic bearing |
| QFE | Atmosferski pritisak na nadmorskoj visini aerodroma (ili na pragu poletno-sletne staze) Atmospheric pressure at aerodrome elevation (or at runway threshold) ‡ |
| QFU | Magnetski pravac poletno-sletne staze Magnetic orientation of runway |
| QGE | Koliko je moje odstojanje do vaše stanice? ili Vaše odstojanje do moje stanice je (cifre i merne jedinice odstojanja) (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod) What is my distance to your station? or Your distance to my station is (distance figures and units) (to be used in radiotelegraphy as a Q Code) |
| QJH | Da li da pustim u rad moju probnu traku/probnu rečenicu? ili Pustite u rad vašu probnu traku/probnu rečenicu (koristi se u AFS kao Q kod) Shall I run my test tape/a test sentence? or Run your test tape/a test sentence (to be used in AFS as a Q Code) |
| QNH | Podešavanje visinomera da bi se dobila nadmorska visina kada je vazduhoplov na zemlji Altimeter sub-scale setting to obtain elevation when aircraft is on the ground ‡ |
| QSP | Hoćete li bez naknade da predate za ... ? ili Predaću dalje za ... bez naknade (koristi se u AFS kao Q kod) Will you relay to ... free of charge? or I will relay to ... free of charge (to be used in AFS as a Q Code) |
| QTA | Da li da poništim telegram broj ... ? ili Poništite telegram broj ... (koristi se u AFS kao Q kod) Shall I cancel telegram number ... ? or Cancel telegram number ... (to be used in AFS as a Q Code) |
| QTE | Pravi smer True bearing |
| QTF | Hoćete li da mi date poziciju moje stanice određenu snimcima radio-goniometarskih stanica pod vašom kontrolom? ili Pozicija vaše stanice određena snimcima radio-goniometarskih stanica pod mojom kontrolom bila je ... geografske širine ... geografske dužine (ili drugačija oznaka pozicije), klase ... u ... časova (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod) Will you give me the position of my station according to the bearings taken by the D/F stations which you control? or The position of your station according to the bearings taken by the D/F stations that I control was ... latitude ... longitude (or other indication of position), class ... at ... hours (to be used in radiotelegraphy as a Q Code) |
| QUAD | Kvadrant Quadrant |
| QUJ | Hoćete li da mi date PRAVU putanju leta koju treba da pratim da bih stigao do vas? ili PRAVA putanja leta koju treba da pratite da bi se uputili prema meni je ... stepeni u ... časova (koristi se u radio-telegrafiji kao Q kod) Will you indicate the TRUE track to reach you? or The TRUE track to reach me is ... degrees at ... hours (to be used in radiotelegraphy as a Q Code) |
| R - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| R | Desna (prethodi mu brojna oznaka poletno-sletne staze da označi paralelnu poletno-sletnu stazu) Right (preceded by runway designator number to identify a parallel runway) |
| R | Crveno Red |
| R | Primljeno (potvrda prijema) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Received (acknowledgement of receipt) (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| R | Uslovno zabranjena zona (sa oznakom) Restricted area (followed by identification) |
| R | Poletno-sletna staza (slede cifre u METAR/SPECI) Runway (followed by figures in METAR/SPECI) |
| R | Brzina zaokreta Rate of turn |
| R | VOR radijal (slede tri cifre) Radial from VOR (followed by three figures) |
| RA | Savet za razrešenje (konflikta) Resolution advisory |
| RA | Kiša Rain |
| RAC | Pravila letenja i usluge u vazdušnom saobraćaju Rules of the air and air traffic services |
| RAD | Dokument o raspoloživosti ruta Route availability document (♣) |
| RAG | Iskidan Ragged |
| RAG | Uređaj za zaustavljanje na
poletno-sletnoj stazi Runway arresting gear |
| RAI | Indikator pravca poletno-sletne staze Runway alignment indicator |
| RAIM | Autonomno monitorisanje integriteta na prijemniku Receiver autonomous integrity monitoring † |
| RANP | Regionalni plan u vazdušnoj plovidbi Regional Air Navigation Plan (♣) |
| RASC | Regionalni centar AIS sistema Regional AIS system centre † |
| RASS | Udaljeni izvor za podešavanje visinomera Remote altimeter setting source |
| RB | Čamac za spasavanje Rescue boat |
| RCA | Dostići visinu krstarenja Reach cruising altitude |
| RCC | Koordinacioni centar za spasavanje Rescue coordination centre |
| RCF | Prekid radio-veze (oznaka tipa poruke) Radiocommunication failure (message type designator) |
| RCH | Dostići ili dostizanje Reach or reaching |
| RCL | Osa poletno-sletne staze Runway centre line |
| RCLL | Svetla ose poletno-sletne staze Runway centre line light(s) |
| RCLR | Promena odobrenja Reclared |
| RCP | Zahtevane komunikacione mogućnosti Required communication performance ‡ |
| RDH | Referentna relativna visina Reference datum height |
| RDL | Radijal Radial |
| RDO | Radio Radio |
| RDOACT | Radioaktivan ili radioaktivno Radioactive |
| RE | Nedavan (koristi se za opis vremenskih pojava npr. RERA = nedavna kiša) Recent (used to qualify weather phenomena e.g. RERA = recent rain) |
| REC | Prijem ili prijemnik Receive or receiver |
| RED | Crveno Red (♣) |
| REDL | Ivična svetla poletno-sletne staze Runway edge light(s) |
| REF | U vezi sa ... ili u odnosu na ... Reference to ... or refer to ... |
| REG | Registracija Registration |
| RENL | Svetla kraja poletno-sletne staze Runway end light(s) |
| REP | Izveštaj ili izveštavanje ili tačka javljanja Report or reporting or reporting point |
| REQ | Zahtev ili zahtevan Request or requested |
| RERTE | Rerutirati Re-route |
| RESA | Bezbednosna površina na kraju
poletno-sletne staze Runway end safety area |
| RF | Konstantni radijus luka ka fiksu Constant radius arc to a fix |
| RFFS | Spasilačko-vatrogasna služba Rescue and fire fighting service |
| RG | Domet (svetala) Range (lights) |
| RHC | Desni krug Right-hand circuit |
| RIF | Izmena odobrenja u toku leta Reclearance in flight |
| RIME | Inje (koristi se u aerodromskim upozorenjima) Rime (used in aerodrome warnings) † |
| RL | Prijavi odlazak (napuštanje) Report leaving |
| RLA | Preneti Relay to |
| RLCE | Tražim promenu nivoa na ruti Request level change en route |
| RLLS | Svetlosni sistem za uvođenje u osu poletno-sletne staze Runway lead-in lighting system |
| RLNA | Traženi nivo nije na raspolaganju Request level not available |
| RMK | Primedba Remark |
| RMZ | Zona obavezne upotrebe radio-stanice Radio mandatory zone |
| RNAV | (izgovara se „AR-NAV“) Prostorna navigacija (to be pronounced “AR-NAV”) Area navigation † |
| RNG | Domet radio-emisije Radio range |
| RNP | Zahtevane navigacione performanse Required navigation performance ‡ |
| ROBEX | Regionalna OPMET razmena biltena (šema) Regional OPMET bulletin exchange (scheme) † |
| ROC | Brzina penjanja Rate of climb |
| ROD | Brzina snižavanja Rate of descent |
| RON | Samo prijem Receiving only |
| RPDS | Birač podataka o referentnoj putanji Reference path data selector |
| RPI | Pokazivač radarske pozicije Radar position indicator ‡ |
| RPL | Skupni plan leta Repetitive flight plan |
| RPLC | Zameniti ili zamenjen Replace or replaced |
| RPS | Simbol položaja radara Radar position symbol |
| RPT | Ponovite ili ponavljam (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Repeat or I repeat (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| RQ | Znak zahteva (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Indication of a request (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| RQMNTS | Zahtevi Requirements |
| RQP | Tražim plan leta (oznaka tipa poruke) Request flight plan (message type designator) |
| RQS | Tražim dopunjen plan leta (oznaka tipa poruke) Request supplementary flight plan (message type designator) |
| RR | Javi dostizanje (dolazak) Report reaching |
| RRA | (ili RRB, RRC, itd., po redu) Zakasnela meteorološka poruka (oznaka tipa poruke) (or RRB, RRC, etc., in sequence) Delayed meteorological message (message type designator) |
| RSC | Pomoćni centar za spasavanje Rescue sub-centre |
| RSCD | Stanje na površni poletno-sletne staze Runway surface condition |
| RSP | Far odzivač Responder beacon |
| RSP | Zahtevane nadzorne mogućnosti Required surveillance performance ‡ |
| RSR | Rutni nadzorni radar En-route surveillance radar |
| RSS | Kvadratni koren zbira kvadrata Root sum square |
| RTD | Zakasnela (koristi se za označavanje zakasnele meteorološke poruke; oznaka tipa poruke) Delayed (used to indicate delayed meteorological message; message type designator) |
| RTE | Ruta Route |
| RTF | Radio-telefon Radiotelephone |
| RTG | Radio-telegraf Radiotelegraph |
| RTHL | Svetla praga poletno-sletne staze Runway threshold light(s) |
| RTN | Vratiti se ili vraćen ili vraćanje Return or returned or returning |
| RTODAH | Raspoloživa dužina za prekinuto poletanje, helikopter Rejected take-off distance available, helicopter |
| RTS | Povratak u rad Return to service |
| RTT | Radio-teleprinter Radioteletypewriter |
| RTZL | Svetla zone dodira na poletno-sletnoj stazi Runway touchdown zone light(s) |
| RUT | Standardne regionalne rutne predajne frekvencije Standard regional route transmitting frequencies |
| RV | Spasilački čamac Rescue vessel |
| RVA | Oblast radarskog vektorisanja Radar vectoring area |
| RVR | Vidljivost duž poletno-sletne staze Runway visual range ‡ |
| RVSM | Smanjeni minimum za vertikalno razdvajanje (300 M (1000 FT)) između FL 290 i FL 410 Reduced vertical separation minimum (300 M (1000 FT)) between FL 290 and FL 410 ‡ |
| RWY | Poletno-sletna staza Runway |
| S - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| S | Stanje mora (slede cifre u METAR/SPECI) State of the sea (followed by figures in METAR/SPECI) |
| S | Jug ili južna geografska širina South or southern latitude |
| SA | Pesak Sand |
| SADIS | Secure aviation data information service (♣) |
| SALS | Jednostavni sistem prilaznog svetla Simple approach lighting system |
| SAN | Sanitarni Sanitary |
| SAR | Traganje i spasavanje Search and rescue |
| SARPS | Standardi i preporuke [ICAO] Standards and recommended practices [ICAO] |
| SAT | Subota Saturday |
| SATCOM | Satelitska veza (koristi se samo kada se upućuje na govornu i na satelitsku komunikaciju putem razmene podataka ili samo na satelitsku komunikaciju) Satellite communication (used only when referring generally to both voice and data satellite communication or only data satellite communication)† |
| SATVOICE | Govorna satelitska komunikacija Satellite voice communication † |
| SB | Na jug Southbound |
| SBAS | (izgovara se „ESS-BAS“) Satelitski sistem za poboljšanje signala (to be pronounced “ESS-BAS”) Satelite-based augmentation system † |
| SC | Stratokumulus Stratocumulus |
| SCT | Razbacana oblačnost Scattered |
| SD | Standardno odstupanje Standard deviation |
| SDBY | Na čekanju Stand by |
| SDF | Fiks za snižavanje Step down fix |
| SE | Jugoistok South-east |
| SEA | More (koristi se u vezi sa temperaturom površine mora i stanjem mora) Sea (used in connection with sea-surface temperature and state of the sea) |
| SEB | Na jugoistok South-eastbound |
| SEC | Sekunde Seconds |
| SECN | Sekcija Section |
| SECSI | Inicijativa za zajedničko jugoistočno nebo South East Common Sky Initiative (♣) |
| SECSI FRA | Prostor primene koncepta slobodnog planiranja ruta u Inicijativi za zajedničko jugoistočno nebo South East Common Sky Initiative Free Route Airspace (♣) |
| SECT | Sektor Sector |
| SELCAL | Sistem selektivnog biranja Selective calling system † |
| SEP | Septembar September |
| SER | Služba ili usluga ili opslužen Service or servicing or served |
| SEV | Jak, žestok (koristi se u izveštajima za označavanje stepena zaleđivanja i turbulencije) Severe (used e.g. to qualify icing and turbulence reports) |
| SFC | Površina Surface |
| SG | Zrnast sneg Snow grains |
| SGL | Signal Signal |
| SH | Pljuskovi (slede RA = kiša, SN = sneg, GR = grad, GS = sitan grad (sugradica) i/ili njihove kombinacije, npr. SHRASN = pljuskovi kiše i snega) Showers (followed by RA = rain, SN = snow, GR = hail, GS = small hail and/or snow pellets or combinations thereof, e.g. SHRASN = showers of rain and snow) |
| SHF | Super visoka frekvencija [3000 do 30000 MHZ] Super high frequency [3000 to 30000 MHZ] |
| SI | Međunarodni sistem jedinica International system of units |
| SID | Standardni instrumentalni odlazak Standard instrument departure † |
| SIF | Sposobnost selektivne identifikacije Selective identification feature |
| SIG | Značajan Significant |
| SIGMET | Informacije koje se odnose na vreme na ruti i druge atmosferske pojave koje mogu uticati na bezbednost letenja vazduhoplova Information concerning en-route weather and other phenomena in the atmosphere that may affect the safety of aircraft operations † |
| SIMUL | Istovremen ili istovremeno Simultaneous or simultaneously |
| SITA | Société Internationale de Télécommunications Aéronautiques |
| SIWL | Opterećenje po izolovanom točku Single isolated wheel load |
| SKC | Spasilačko-koordinacioni centar (♣) |
| SKED | Raspored, plan ili po rasporedu, po planu Schedule or scheduled |
| SLP | Tačka ograničenja brzine Speed limiting point |
| SLW | Sporo, polako Slow |
| SMATSA | Kontrola letenja Srbije i Crne Gore SMATSA doo Beograd Serbia and Montenegro Air Traffic Services SMATSA llc (♣) |
| SMC | Kontrola kretanja na zemlji Surface movement control |
| SMR | Radar za kontrolu kretanja na zemlji Surface movement radar |
| SN | Sneg Snow |
| SNOCLO | Aerodrom zatvoren zbog snega (koristi se u METAR/SPECI) Aerodrome closed due to snow (used in METAR/SPECI) |
| SNOWTAM | Posebna serija NOTAM-a, data u standardnom formatu izveštaja o stanju površina, kojom se obaveštava o postojanju ili prestanku opasnih uslova usled snega, leda, lapavice, mraza, vode koja se zadržava ili vode pomešane sa snegom, lapavicom, ledom ili mrazom na površinama za kretanje vazduhoplova A special series NOTAM given in a standard format providing a surface condition report notifying the presence or cessation of hazardous conditions due to snow, ice, slush, frost, standing water or water associated with snow, slush, ice or frost on the movement area † |
| SOC | Početak penjanja Start of climb |
| SPECI | Specijalni meteorološki izveštaj za aerodrom (u meteorološkom kodu) Aerodrome special meteorological report (in meteorological code) † |
| SPECIAL | Lokalni specijalni meteorološki izveštaj (u skraćenom otvorenom tekstu) Local special meteorological report (in abbreviated plain language) † |
| SPI | Posebni pokazivač pozicije Special position indicator |
| SPL | Dopuna plana leta (oznaka tipa poruke) Supplementary flight plan (message type designator) |
| SPOC | Tačka kontakta za SAR SAR point of contact |
| SPOT | Vetar na visini iznad određene tačke Spot wind † |
| SQ | Olujni udari vetra Squall |
| SQL | Linija nestabilnosti (nepogoda) ili olujnih udara vetra Squall line |
| SR | Izlaz Sunca Sunrise |
| SRA | Prilaženje po nadzornom radaru Surveillance radar approach |
| SRE | Nadzorni radarski element radarskog sistema za precizno prilaženje Surveillance radar element of precision approach radar system |
| SRG | Mali domet Short range |
| SRR | Oblast traganja i spasavanja Search and rescue region |
| SRU | Search and Rescue Unit (♣) |
| SRY | Sekundarni Secondary |
| SS | Peščana oluja Sandstorm |
| SS | Zalaz Sunca Sunset |
| SSB | Jedan bočni opseg Single sideband |
| SSE | Jug-jugoistok South-south-east |
| SSR | Sekundarni nadzorni radar Secondary surveillance radar ‡ |
| SST | Supersonični transport Supersonic transport |
| SSW | Jug-jugozapad South-south-west |
| ST | Stratus Stratus |
| STA | Prilaženje iz pravca Straight-in approach |
| STAR | Standardni instrumentalni dolazak Standard instrument arrival † |
| STD | Standard Standard |
| STF | U obliku stratusa Stratiform |
| STN | Stanica Station |
| STNR | Nepokretan Stationary |
| STOL | Kratko poletanje i sletanje Short take-off and landing |
| STS | Stanje Status |
| STS | Sektor za traganje i spasavanje (♣) |
| STWL | Svetla produžetka za zaustavljanje Stopway light(s) |
| SUBJ | U zavisnosti od Subject to |
| SUN | Nedelja Sunday |
| SUP | Dodatak (AIP dodatak) Supplement (AIP Supplement) |
| SUPPS | Dopunski regionalni postupci Regional supplementary procedures |
| SVC | Službeno (samo u vidu poruke) Service (message type only) |
| SVCBL | Ispravan Serviceable |
| SVS | Synthetic vision system (♣) |
| SW | Jugozapad South-west |
| SWB | Na jugozapad South-westbound |
| SWC | Karta značajnog vremena Significant weather chart (♣) |
| SWL | Karta prognoze za oblast za letove na malim visinama Chart for area forecasts for low-level flights (♣) |
| SWY | Produžetak za zaustavljanje Stopway |
| T - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| T | Stvarni (prethodi smer u odnosu na stvarni/geografski sever) True (preceded by a bearing to indicate reference to True North) |
| T | Temperatura Temperature |
| T-VASIS | (izgovara se „TEE-VASIS“) T pokazivač nagiba vizuelnog prilaženja (to be pronounce “TEE-VASIS”) T visual approach slope indicator system † |
| TA | Prelazna apsolutna visina Transition altitude |
| TA | Savet u vezi sa saobraćajem Traffic advisory |
| TA/H | Zaokret na apsolutnoj/relativnoj visini Turn at an altitude/height |
| TAA | Apsolutna visina dolaska u završnu kontrolisanu oblast Terminal arrival altitude |
| TACAN | UHF taktičko sredstvo za vazduhoplovnu navigaciju UHF tactical air navigation aid † |
| TAF | Prognoza za aerodrom Aerodrome forecast † |
| TAIL | Leđni vetar Tail wind † |
| TAR | Nadzorni radar u završnoj kontrolisanoj oblasti Terminal area surveillance radar |
| TAS | Stvarna brzina True airspeed |
| TAX | Voženje (rulanje) Taxiing or taxi |
| TC | Tropski ciklon Tropical cyclone |
| TCAC | Savetodavni centar za tropske ciklone Tropical cyclone advisory centre |
| TCAS RA | (izgovara se „TEE-CAS-AR-AY“) Savet za razrešenje konflikta sistema za upozorenje na saobraćaj i izbegavanje sudara (to be pronounced “TEE-CAS-AR-AY”) Traffic alert and collision avoidance system resolution advisory † |
| TCH | Relativna visina preleta praga Threshold crossing height |
| TCU | Kumulus kongestus Towering cumulus |
| TDO | Tornado Tornado |
| TDZ | Zona dodira Touchdown zone |
| TE | Kraj večernjeg građanskog sumraka End of evening civil twilight (♣) |
| TECR | Tehnički razlog Technical reason |
| TEL | Telefon Telephone |
| TEMPO | Privremen ili privremeno Temporary or temporarily † |
| TF | Putanja ka fiksu Track to fix |
| TFC | Saobraćaj Traffic |
| TGL | Sletanje sa ponovljenim poletanjem Touch-and-go landing |
| TGL | Privremeno uputstvo Temporary guidance leaflet (♣) |
| TGS | Sistem za vođenje pri rulanju Taxiing guidance system |
| THR | Prag Threshold |
| THRU | Kroz Through |
| THU | Četvrtak Thursday |
| TIBA | Emitovanje informacija o saobraćaju iz vazduhoplova Traffic information broadcast by aircraft † |
| TIL | Do Until † |
| TIP | Do prethodnog ... (mesto) Until past ... (place) |
| TKOF | Poletanje Take-off |
| TL | Do (sledi trenutak prognoziranog završetka promene vremena) Till (followed by time by which weather change is forecast to end) |
| TLOF | Zona prizemljenja i uzleta Touchdown and lift-off area |
| TM | Početak jutarnjeg građanskog sumraka Beginning of morning civil twilight (♣) |
| TMA | Završna kontrolisana oblast Terminal control area ‡ |
| TN | Minimalna temperatura (slede cifre u TAF) Minimum temperature (followed by figures in TAF) |
| TNA | Apsolutna visina zaokreta Turn altitude |
| TNH | Relativna visina zaokreta Turn height |
| TO | Ka ... (mesto) To ... (place) |
| TOC | Završetak penjanja Top of climb |
| TODA | Raspoloživa dužina za poletanje Take-off distance available |
| TODAH | Raspoloživa dužina za poletanje, helikopter Take-off distance available, helicopter |
| TOP | Visina oblaka ili oblačnog sloja Cloud top † |
| TORA | Raspoloživa dužina zaleta Take-off run available |
| TOX | Otrovan Toxic |
| TP | Tačka zaokreta Turning point |
| TR | Putanja Track |
| TRA | Privremeno rezervisani deo vazdušnog prostora Temporary Reserved Area (♣) |
| TRANS | Predaja ili predajnik Transmits or transmitter |
| TREND | Trend prognoza Trend forecast † |
| TRG | Obuka Training |
| TRL | Prelazni nivo Transition level |
| TROP | Tropopauza Tropopause |
| TS | Grmljavina (u izveštajima i prognozama za aerodrom, samo TS znači grmljavina se čuje, ali nema padavina na aerodromu) Thunderstorm (in aerodrome reports and forecasts, TS used alone means thunder heard but no precipitation at the aerodrome) |
| TS | Grmljavina (slede RA = kiša, SN = sneg, PE = ledena zrnca, GR = grad, GS = sitan grad (sugradica) i/ili krupa ili njihove kombinacije, npr. TSRASN = grmljavina sa susnežicom) Thunderstorm (followed by RA = rain, SN = snow, PE = ice pellets, GR = hail, GS = small hail and/or snow pellets or combinations thereof, e.g. TSRASN = thunderstorm with rain and snow) |
| TSA | Privremeno izdvojeni deo vazdušnog prostora Temporary Segregated Area (♣) |
| TSUNAMI | Cunami (koristi se u aerodromskim upozorenjima) Tsunami (used in aerodrome warnings) † |
| TT | Teleprinter Teletypewriter |
| TUE | Utorak Tuesday |
| TURB | Turbulencija Turbulence |
| TVOR | Terminalni VOR Terminal VOR |
| TWR | Aerodromska kontrola letenja – toranj Aerodrome control tower or aerodrome control |
| TWY | Staza za voženje (rulna staza) Taxiway |
| TX | Maksimalna temperatura
(slede cifre u TAF) Maximum temperature (followed by figures in TAF) |
| TXL | Staza za voženje Taxilane |
| TXT | Tekst (kada se skraćenica koristi kao zahtev za ponavljanje, znak pitanja (IMI) prethodi skraćenici, npr. IMI TXT) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Text (when the abbreviation is used to request a repetition, the question mark (IMI) precedes the abbreviation, e.g. IMI TXT) (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| TYP | Tip vazduhoplova Type of aircraft |
| TYPH | Tajfun Typhoon |
| U - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| U | Raste (tendencija RVR u prethodnih 10 minuta) Upward (tendency in RVR during previous 10 minutes) |
| U/S | Neispravan Unserviceable |
| UA | Bespilotna letelica Unmanned aircraft |
| UAB | Dok ne budete obavešteni od ... Until advised by ... |
| UAC | Centar gornje oblasne kontrole Upper area control centre |
| UAR | Gornja vazdušna ruta Upper air route |
| UAS | Sistem bespilotne letelice Unmanned aircraft system |
| UDF | Radio-goniometar na ultra visokoj frekvenciji Ultra high frequency direction-finding station |
| UFN | Do daljeg obaveštenja Until further notice |
| UHDT | Ne može više zbog saobraćaja Unable higher due traffic |
| UHF | Ultra visoka frekvencija
[300 do 3000 MHZ] Ultra high frequency [30 to 3000 MHZ] ‡ |
| UIC | Centar gornje oblasti informisanja u letu Upper information centre |
| UIR | Gornja oblast informisanja u letu Upper flight information region ‡ |
| ULM | Ultralaki motorni vazduhoplov Ultra light motorized aircraft |
| ULR | Ultra veliki domet Ultra long range |
| UNA | Nije u mogućnosti Unable |
| UNAP | Nije u mogućnosti da odobri Unable to approve |
| UNL | Neograničen Unlimited |
| UNREL | Nepouzdan Unreliable |
| UP | Neidentifikovane padavine (koristi se u automatizovanom METAR/SPECI) Unidentified precipitation (used in the automated METAR/SPECI) |
| UPS | Uređaj za besprekidno napajanje Un-interruptible power supply (♣) |
| UTA | Gornja kontrolisana oblast Upper control area |
| UTC | Univerzalno koordinirano vreme Coordinated universal time ‡ |
| V - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| V | Odstupanje od srednjeg smera vetra (prethode i slede cifre u METAR/SPECI, npr. 350V070) Variations from the mean wind direction (preceded and followed by figures in METAR/SPECI, e.g. 350V070) |
| VA | Kurs na apsolutnu visinu Heading to an altitude |
| VA | Vulkanski pepeo Volcanic ash |
| VAAC | Savetodavni centar za vulkanski pepeo Volcanic ash advisory centre |
| VAC | Karta za vizuelno prilaženje (sledi naziv/naslov) Visual approach chart (followed by name/title) |
| VAL | U dolinama In valleys |
| VAN | Vozilo za kontrolu poletno-sletne staze Runway control van |
| VAR | Magnetska varijacija Magnetic variation |
| VAR | Audio-vizuelni radio-domet Visual-aural radio range |
| VASIS | Pokazivač nagiba vizuelnog prilaženja Visual approach slope indicator system |
| VC | U blizini aerodroma (slede
FG = magla,
FC = levkasti oblak,
SH = pljuskovi, PO = prašinski/peščani vihori, BLDU = visoka mećava prašine, BLSA = visoka mećava peska, BLSN = visoka mećava snega, DS = prašinska oluja, SS = peščana oluja, TS = grmljavinska oluja ili VA = vulkanski pepeo, npr. VCFG = magla u blizini aerodroma) Vicinity of the aerodrome (followed by FG = fog, FC = funnel cloud, SH = shower, PO = dust/sand whirls, BLDU = blowing dust, BLSA = blowing sand, BLSN = blowing snow, DS = duststorm, SS = sandstorm, TS = thunderstorm or VA = volcanic ash, e.g. VCFG = vicinity fog) |
| VCY | Okolina, blizina Vicinity |
| VDF | Radio-goniometar vrlo visoke frekvencije Very high frequency direction-finding station |
| VER | Vertikalan Vertical |
| VFR | Pravila vizuelnog letenja Visual flight rules ‡ |
| VHF | Vrlo visoka frekvencija [30 do 300 MHZ] Very high frequency [30 to 300 MHZ] ‡ |
| VI | Kurs ka presecanju Heading to an intercept |
| VIP | Vrlo važna osoba Very important person ‡ |
| VIS | Vidljivost Visibility |
| VLF | Vrlo niska frekvencija [3 do 30 KHZ] Very low frequency [3 to 30 KHZ] |
| VLR | Veoma veliki domet Very long range |
| VM | Kurs ka manuelnom završnom prilaženju Heading to a manual termination |
| VMC | Vizuelni meteorološki uslovi Visual meteorological conditions ‡ |
| VNAV | (izgovara se „VEE-NAV“) Vertikalna navigacija (to be pronounced “VEE-NAV”) Vertical navigation † |
| VOL | Knjiga (sledi I, II ...) Volume (followed by I, II ...) |
| VOLMET | Meteorološke informacije za vazduhoplove u letu Meteorological information for aircraft in flight † |
| VOR | VHF svesmerni radio-far VHF omnidirectional radio range ‡ |
| VORTAC | Kombinacija VOR i TACAN VOR and TACAN combination † |
| VOT | Uređaj za ispitivanje avionske VOR opreme VOR airborne equipment test facility |
| VPA | Vertical path angle |
| VPT | Vizuelni manevar sa propisanom putanjom Visual manoeuvre with prescribed track |
| VRB | Promenljiv Variable |
| VSA | Sa vidljivošću zemlje By visual reference to the ground |
| VSP | Vertikalna brzina Vertical speed |
| VTF | Vektor ka završnom prilaženju Vector to final |
| VTOL | Vertikalno poletanje i sletanje Vertical take-off and landing |
| VV | Vertikalna vidljivost (slede cifre u METAR/SPECI i TAF) Vertical visibility (followed by figures in METAR/SPECI and TAF) |
| W - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| W | Zapad ili zapadna geografska dužina West or western longitude |
| W | Belo White |
| W | Temperatura površine mora (slede cifre u METAR/SPECI) Sea-surface temperature (followed by figures in METAR/SPECI) |
| W/T | Prognoza vetra i temperature na visini Upper wind/temperature forecast (♣) |
| WAAS | Wide area augmentation system † |
| WAC | Vazduhoplovna karta sveta ICAO 1:1000000 (sledi naziv/naslov) World Aeronautical Chart ICAO 1:1000000 (followed by name/title) |
| WAFC | Svetski prognostički centar World area forecast centre |
| WB | Na zapad Westbound |
| WBAR | Svetlosna bočna prečka Wing bar lights |
| WDI | Pokazivač pravca vetra Wind direction indicator |
| WDSPR | Široko rasprostranjen Widespread |
| WED | Sreda Wednesday |
| WEF | Stupa na snagu ili na snazi od With effect from or effective from |
| WGS-84 | Svetski geodetski sistem 1984 World Geodetic System 1984 |
| WI | U Within |
| WID | Širina ili širok Width or wide |
| WIE | Sa stupanjem na snagu odmah With immediate effect or effective immediately |
| WILCO | Pridržavaću se Will comply † |
| WIND | Vetar Wind |
| WIP | Radovi u toku Work in progress |
| WKN | Slabiti ili slabljenje Weaken or weakening |
| WNW | Zapad-severozapad West-north-west |
| WO | Bez Without |
| WPT | Tačka na RNAV ruti Way-point |
| WRNG | Upozorenje Warning |
| WS | Smicanje vetra Wind shear |
| WSPD | Brzina vetra Wind speed |
| WSW | Zapad-jugozapad West-south-west |
| WT | Masa Weight |
| WTSPT | Vodena pijavica Waterspout |
| WWW | Svetska mreža Worldwide web |
| WX | Vreme Weather |
| WXR | Vremenski radar Weather radar |
| X - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| X | Preći, preleteti, nadleteti Cross |
| X | Tačka izlaska iz FRA u horizontalnoj ravni FRA Exit Point (♣) |
| XBAR | Prečka (u sistemu prilaznih svetala) Crossbar (of approach lighting system) |
| XNG | Ukrštanje, prelazak Crossing |
| XS | Atmosferski Atmospherics |
| Y - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| Y | Žuto Yellow |
| YCZ | Zona upozorenja sa žutim svetlima (na poletno-sletnoj stazi) Yellow caution zone (runway lighting) |
| YES | Da (potvrdni odgovor) (koristi se u AFS kao proceduralni signal) Yes (affirmative) (to be used in AFS as a procedure signal) * |
| YR | Vaš Your |
| Z - A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z GLOSSARY OF TERMS | |
| Z | Univerzalno koordinirano vreme (u meteorološkim porukama) Coordinated universal time (in meteorological messages) |